Kosmos bez teleskopu. Jak za pomocą internetu wcielić się w astronautę?
wtorek, 28 listopada 2023
Joanna Moro i Artur Chamski zwycięzcami Wielkiego Testu o Kosmosie
Młodzi, zdolni, kosmiczni – o sukcesach polskich naukowców
Kosmos bez teleskopu. Jak za pomocą internetu wcielić się w astronautę?

 

Nie ma co się oszukiwać – do tej pory w kosmosie obecnych było zaledwie kilkaset osób i mamy małe szanse, by zostać kolejnymi z nich. Czy to oznacza, że nie mamy możliwości doświadczenia choćby namiastki obecności poza naszą planetą? Nic bardziej mylnego. Spacer na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, zdjęcia z kosmicznych teleskopów czy odkrywanie nowych planet – technologia oferuje dzisiaj wiele możliwości obserwacji kosmosu „zza biurka”.

Zostań częścią ISS

Obraz ze stacji możesz podziwiać z dwóch kamer: pierwsze, umieszczonej na zewnątrz modułu Harmony, który jest „korytarzem” łączącym ze sobą poszczególne elementy stacji. Na transmisji, poza Ziemią, widać też fragment Międzynarodowego Adaptera Dokującego, który znajduje się na stacji. Druga transmisja, poza obrazem Ziemi, pokazuje także ujęcia z wewnątrz stacji, dzięki czemu możesz „podejrzeć” pracę astronautów. Chcesz więcej? Możesz wziąć udział w kosmicznym spacerze z astronautami na zewnątrz ISS albo zobaczyć starty rakiet. Transmisje możesz obejrzeć na kanale NASA na YouTube: https://www.youtube.com/@NASA. NASA udostępnia również narzędzie do obserwacji Międzynarodowej Stacji Kosmicznej z Ziemi – dzięki temu możesz ją dostrzec gołym okiem! Wystarczy wejść na stronę https://spotthestation.nasa.gov/home.cfm lub pobrać aplikację NASA, by dowiedzieć się kiedy i przez jaki czas będziesz mógł obserwować przelot nad naszymi głowami.

Jeśli dysponujesz okularami VR, możesz pójść krok dalej i poczuć się jakbyś naprawdę był na pokładzie ISS. Specjalna aplikacja została wydana dzięki współpracy z NASA, ESA i CSA (Canadian Space Agency).

Odkryj nową planetę

W marcu 2013 roku Polskę obiegła sensacyjna informacja: 33 letni informatyk ze Zgierza odkrył pozasłoneczną planetę PH2 b, podobną do Jowisza i orbitującą wokół gwiazdy Kepler-86. Jak tego dokonał? Wszystko za sprawą projektu Planet Hunters, za pomocą którego internauci mogą analizować dane z kosmicznego teleskopu Kepleer i jego następcy – teleskopu TESS. Na ich podstawie użytkownicy badają zmiany jasności gwiazd – gdy planeta „przelatuje” przed gwiazdą, jej jasność nieznacznie spada, co pozwala wykryć nowy obiekt. Z projektem zapoznasz na stronie https://www.zooniverse.org/projects/nora-dot-eisner/planet-hunters-tess

Przejrzyj zdjęcia z Teleskopu Webba

Pół miliona gwiazd na jednym zdjęciu? Proszę bardzo. Obserwacja centrum naszej galaktyki? Nie ma problemu. Gromady formujących się protogwiazd? Spójrz na środek i przesuń wzrok odrobinę w lewo.

Pierwsze zdjęcia z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba świat ujrzał 11 lipca 2022 roku. Od tego czasu regularnie są one zamieszczane z objaśnieniami – i trzeba przyznać że robią one niesamowite wrażenie. Zajrzyj na stronę https://www.jwst.nasa.gov/index.html i przekonaj się sam. Teleskop okrąża słońce w odległości 1,5 miliona kilometrów od Ziemi i bada historię i ewolucję Wszechświata.

Wycieczka do gwiazd

Odwiedzenie na kosmicznej mapie Mgławicy Kraba, Gwiazdozbioru Lwa, czy Galaktyki NGC 3627 nigdy nie było takie proste! Dzięki wirtualnemu przewodnikowi po kosmosie możesz zapoznać się ze zdjęciami z teleskopów Spitzer i Hubble’a, przełączyć obraz nieba na podczerwień, czy obraz mikrofalowy. Masz też możliwość podglądu Księżyca i Marsa, a dzięki wbudowanej wyszukiwarce z łatwością możesz nie tylko namierzyć Krater Kopernika, ale też poznać dane na temat jego typu i wielkości. Korzystając z aplikacji mobilnej, możesz też skorzystać z funkcji rozpoznania obiektu widzianego przez nas na niebie. Więcej na https://www.google.com/sky/

Zejdź na Ziemię

A może by tak z kosmosu przyjrzeć się Polsce? Do obserwacji naszego kraju możesz wykorzystać dane z Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej oraz z europejskiego programu Copernicus. Systemy te pozwalają dokonywać analiz przestrzennych na produktach satelitarnych i tym samym przyjrzeć się mapom, które zawierają dane na przykład na temat rolnictwa, leśnictwa, czy gospodarki wodnej. Czy wiesz, że dane satelitarne pozwalają nam przewidywać wielkość plonów, ocenić zagrożenia powodziowe, a monitorowanie prądów morskich może pomóc wyznaczyć statkom lepszą trasę?

Dane NSIS: https://nsisplatforma.polsa.gov.pl/

Dane Copernicus: https://www.copernicus.eu/pl/